Nieuwe stap in onderwijslogistiek

Via mijn Google-reader werd ik door Willem Karssenberg en Joël de Bruijn geattendeerd op een bijeenkomst, die recent door saMBO~ICT werd georganiseerd en waarbij belangstellenden werden geïnformeerd over de (tussen-)resultaten van een "werkgroep Onderwijslogistiek", een samenwerkingsverband tussen 6 roc's in het verlengde van de Triple A Encyclopedie.

De resultaten werden gepresenteerd aan de hand van vier scenario's onder de titel 'Van plan naar realiteit'. Aanstaande vrijdag staat een marktconsultatie op het programma, waarvoor ik me heb opgegeven. Ik ben meer dan benieuwd naar een aantal achtergronden van de benadering.

Een scenario kan in deze context worden beschouwd als een mogelijke benadering van het onderwijslogistieke probleem op vier dimensies met elk weer vier variabelen:

• Schaal van organiseren
  Zelforganiserende teams - Kleinschalig per locatie of team - Per opleiding, branche of gebouw - Grootschalig centraal
• Uitgangspunten voor het roosteren
  Beschikbare capaciteit - Prognose - Leervragen groeperen - individueel roosteren
• Diepgang van de catalogus
  Alleen summatief - Grote brokken - Vrije ruimte - Roosterbare eenheden
• Optimaliseren van de middelen inzet
  Voorbestemd - Flexibele inzet van middelen - Flexibele inzet van personeel - Vrij inzetbaar

Er zijn vier scenario's bedacht:

• Scenario rood: zelforganiserende teams
• Scenario groen: flexibiliseren op basis van onderwijsaanbod
• Scenario blauw: vast aanbod
• Scenario geel: individuele leervraag, individueel aanbod

(Misschien niet helemaal toevallig deze kleuren, zo komen aardig overeen met de kleuren van de Caluwé!)

Bij mij roept het plaatje met de scenario's nog wat vragen op. Misschien een beetje flauw: Flexibele inzet van middelen en docenten staan op de onderste lijn naast elkaar. Dat impliceert eigenlijk, dat er een keus gemaakt moet worden voor het een of het ander, terwijl je in de praktijk zowel het een als het ander zou kunnen overwegen. Dat is precies wat bij het groene scenario is gebeurd op de roosterlijn: zowel prognose als leervragen groeperen. Het scenario wordt er daardoor echter niet duidelijker op. Misschien is dit een beetje gezeur over het plaatje. Ik vind echter dat dit soort plaatjes eenduidig moeten zijn om een goede discussie te kunnen voeren. Maar goed, daar komt binnenkort wellicht wat meer duidelijkheid over.
Een andere vraag, die het bij mij oproept: zijn dit nu de enige vier scenario's? Waarschijnlijk niet, er zullen nog heel wat meer combinaties te maken zijn. Zijn die ook onderzocht? Of worden die nog onderzocht? Kunnen scenario's ook gecombineerd worden? Bijvoorbeeld volgens de 80-20 regel: 80% blauw en 20% rood? Of is het te combineren op een manier dat flexibiliteit, die binnen een opleiding wordt vormgegeven (groen) wordt gecombineerd met opleidingsoverstijgend leereenheden omdat dat efficiënter te organiseren is (er zijn dan grotere groepen te maken). Een combinatie van rood en groen dus?

En wat het gele scenario betreft: Wanneer je het Triple A boekje over Onderwijslogistiek & roosteren leest (zie bijvoorbeeld p 7 ev), dan rolt daar het gele scenario uit. De opleiding wordt dan vormgegeven op basis van de competentieontwikkeling van de student. Ik heb de afgelopen paar jaar moeten constateren dat dat scenario op dit moment nog mijlenver van de realiteit afstaat van heel veel opleidingen op heel veel roc's. Dat vraagt -in elk geval in de komende jaren- een benadering van flexibel onderwijs die heel wat simpeler vorm te geven is. In hoeverre wordt daarmee bij deze opzet en de implementatiestrategie rekening gehouden?

Alles bij elkaar gaat het om bijzonder boeiende materie. Ik ben dan ook erg blij met het initiatief en hoop er zeker mijn steentje aan bij te dragen!