Onderwijsdagen (2) - Discussie Cloud Computing

Tijdens de Onderwijsdagen ben ik naar de dubbelsessie van Cloudcomputing in het onderwijs gegaan. Drie presentatoren (Michael van de Wetering - CTO Kennisnet, Leo Plugge - secretaris van de WTR van Surf en Roy Dusink, Hoofd ICT van Aventus) gaven elk een korte toelichting om vervolgens aan de hand van een aantal stellingen met het publiek in debat te gaan over de voor- en nadelen van cloudcomputing voor onderwijsinstellingen.

Ik voel me geen leek op het gebied van cloudcomputing. Ik heb er een beeld bij, kan voorbeelden en toepassingen noemen en heb ook beelden bij de mogelijkheden én problemen. Veel informatie over cloudcomputing is overigens ook vinden in de recente publicatie Cloudcomputing in het onderwijs uit het Kennisnet / Surfnet Innovatieprogramma

Het hele verhaal leverde toch weer een aantal voorbeelden en verduidelijkingen op. Een samenvatting van wat er zoal voorbij kwam...

• Bij cloudcomputing krijg je meer te maken met gestandaardiseerde diensten. De vraag is of dat erg is, als je uitgaat van de 80/20 regel. Je kunt je afvragen of je die 20 procent extra's die in de cloud oplossingen ontbreken ook werkelijk nodig zijn.
• Er wordt vaak gesproken van schaalbare oplossingen. Beter is het om te spreken van elastische oplossingen. Schaalbaarheid heeft veelal te maken met meer, groter, terwijl er natuurlijk omstandigheden zijn dat je gewoon (tijdelijk wat) minder wilt afnemen.
• Er wordt veel uitbesteed. Er is dus ook minder te doen (voor een ICT-afdeling, bijvoorbeeld). Vaak wordt dat dan als bezuiniging gezien, terwijl je met die ruimte natuurlijk ook de service aan je klanten kunt verbeteren.
• Een leuke discussie ging over de kosten. Je kunt pas zeggen of de cloud goedkoper is, als je precies weet wat de huidige voorzieningen nu kosten. Daarnaast is het belangrijk om te bepalen wat je bespaart als je een deel van de diensten uitbesteed. Als de mailvoorziening voor studenten wordt omgezet naar gmail maar medewerkers houden hun Outlook, dan zou het wel eens kunnen dat de kosten per medewerker ineens veel hoger worden (minder staffelkorting, bepaalde voorzieningen blijven nodig, het beheer daarop ook).
• Het kan ook wel eens mis gaan met de cloud. Voorzieningen kunnen ook verdwijnen (Google Wave).
• Voor een ICT-afdeling verandert er wel het een en ander. Omdat het voor medewerkers en studenten relatief gemakkelijk is om gebruik te maken van allerlei mogelijkheden uit de cloud kan zo'n IT-afdeling de regie kwijtraken. Het beheermodel zal ook mee moeten veranderen.
• Privacy is een belangrijk issue. Er worden natuurlijk heel wat gegevens buiten de instelling opgeslagen en dat houdt een zeker risico in. (Overigens maakt het voor de Wet Persoonsbescherming niet uit of je een applicatie binnen of buiten hebt staan: ook wqordt wordt het beschouwd als een onderdeel van de instelling. Of dat ook opgaat voor een oplossing waarvan je helemaal niet weet waar het staat zoals bij Google?). In elk geval belangrijk om aandacht te hebben voor de leverancier van de diensten.

De ontwikkelingen gaan snel. Zelf had ik het gevoel dat het nog een beetje ging over de vraag: wel of niet doen, afwegen van voor- en nadelen. Ik denk dat het een onvermijdelijke ontwikkeling is. Het is dus niet ja of nee, maar hoe zorg je er voor dat je die overgang in de hand hebt? En daar helpt dit ook bij.