Van optimisme naar realisme: Boekje Flexibel Onderwijs

Het heeft (eigenlijk te) lang geduurd maar nu is het er dan: het boekje Beelden op Flexibel Onderwijs, 4 jaar verder: van optimisme naar realisme. Het is een uitgave van Kennisnet met 9 artikelen over verschillende onderwerpen die met flexibel onderwijs te maken hebben. Als eindredacteur ben ik bij al die artikelen betrokken geweest. Grote klus, maar wel erg leuk om te doen en bijzonder leerzaam. De mooiste momenten vond ik nog de twee bijeenkomsten waarin de auteurs met elkaar in discussie gingen over verschillende aspecten van flexibel onderwijs.
Tijdens de bijeenkomsten, gesprekken en het schrijven aan de artikelen zijn bepaalde beelden ontstaan die in de loop van de tijd helderder zijn geworden en in een aantal van de artikelen ook een plek hebben gevonden. Een mooi voorbeeld is het onderscheid tussen flexibiliteit met een kleine f en Flexibiliteit met een grote F. Kleine flexibiliteit gaat vooral over de manier waarop een docent omgaat met de variatie in zijn groep, grote flexibiliteit gaat over de onderwijsorganisatie en onderwijslogistiek,  over het organiseren van onderwijs over groepen en opleidingen heen, wat de nodige standaardisatie vereist.

• Dat beeld wordt opgeroepen in het eerste artikel, waarin de drie ‘kritische MBO2010-vrienden’ Iwan Basoski, Coen Massier en Leo van Hoek hun zorg uiten over het streven naar verregaande flexibilisering van het onderwijs (zie ook hier). ‘First things first’, zorg eerst voor een goede bedrijfsvoering, een goede begeleiding en een goede informatievoorziening naar de student, voordat er complexe organisatorische veranderingen worden doorgevoerd. En daarmee geven ze tussen de regels aan, dat er eerst aandacht moet zijn voor de kleine f voordat gestreefd wordt naar de grote F.
• Erik Jongepier en Jacqueline van der Loo geven een uitgebreide toelichting op de scenario’s die in Triple A verband door een aantal roc’s verder zijn uitgewerkt. Aan dat thema is op verschillende plaatsen (hier en hier) al aandacht besteed maar het artikel geeft een prima overzicht.
• Samen met Wim Matthijsse (Deltion College) en Nelie Groen (ROCvA) heb ik het idee van kleine en grote F verder uitgewerkt: eenvoud complexiteit.
• Jonne van Diggele werkt de kleine f verder uit door te kijken naar de competenties die een flexibele docent zou moeten beheersen.
• Samen met Luc Verburgh (Wellantcollege) heb ik het thema ‘Standaardiseren om te flexibiliseren’ verder uitgewerkt. Daarbij kijken we naar harde en de zachte standaarden.
• Frans Thijssen (ROC de Leijgraaf) kijkt naar het applicatielandschap dat nodig is om flexibel onderwijs te kunnen ondersteunen. Dat doet vanuit een historisch persspectief.
• Maaike van Kessel laat zien, hoe je naar de betaalbaarheid van flexibel onderwijs moet kijken. Zij maakt meteen al duidelijk dat het niet mogelijk is om antwoord te geven op de vraag, wat flebel onderwijs nu eigelijk kost. Het is een kwestie van keuzen maken.
• Jaap de Mare gaat in op de relatie tussen de regelgeving en met name rondom de 850-klokuren norm. Hij laat zien dat flexibel onderwijs niet wordt belemmerd door die regels, als je de aanwezigheid van studenten én docenten maar goed registreert.
• Tot slot leggen Patricia Gielen (IVA) en Jan-Kees Meindersma (Kennisnet) uit hoe flexibiliteit kan worden geïmplementeerd in een combinatie van topdown en bottomup aan de hand van een casus bij ROC ter Aa.

‘Wat in het vat zit, verzuurt niet’,  was de reactie die ik een paar keer terugkreeg als ik toch wel wat bezwaard de auteurs tussentijds informeerde over de stand van zaken en de onverhoopte vertragingen die af en toe weer opdoken. Ik vind het dan ook niet meer dan terecht dat ik vanaf deze plek al die auteurs oprecht bedank voor hun moeite, hun tijd, hun acceptatie van mijn kritische commentaren en uiteindelijk: hun geduld.
Benieuwd naar het boekje? Je kunt gratis een exemplaar bestellen als je een mailtje stuurt aan Wytske.van.hooijdonk@mxi.nl. Vermeld wel je adres! Je kunt de publicatie (binnenkort) ook downloaden van de Kennisnetwebsite. Ik hoor of lees wel wat je ervan vindt…

Ik kom terug van vakantie en ik vind ...

Als variant op het spelletje: 'Ik ga op reis en ik neem mee...'  maar even een verzameling van wat losse eindjes, die opvallen zo na afloop van een vakantie.

• Er is zo'n 5 biljoen euro verdampt tijdens mijn vakantie. Geloof me, er zijn vakanties waarin ik het niet uitgeef. Ik blijf het overigens altijd vreemd vinden dat men op die manier over geld praat. Geld verdampt niet, is niet eens vloeibaar. Wat er gebeurt, is dat mensen minder waarde toekennen aan allerlei zaken. Het probleem zit hem niet in het verdampen, het probleem zit hem in de situatie dat de vermeende waarde is gebruikt als onderpand (bijvoorbeeld overwaarde van je huis). Nu maar wachten tot het weer gaat regenen...
• Een hoop postmaster-berichten dat mijn vakantiemelding niet bezorgd konden worden bij een paar spam adressen, met name bij die van 'Hi, my name is Michael'. Kan iemand eens een emailbombardement organiseren voor het domein advertise-bz.net?
• Blijkbaar heeft LinkedIn de privacyregels wat aangepast. Als je dat niet expliciet aangeeft kunnen wat gegevens gebruikt worden in ad's. Het gaat niet om heel zware dingen, maar toch. Ik ben het eens met Richard van der Blom dat het beter was geweest als het een opt-in in plaats van opt-out zou zijn geweest. Als je het wil aanpassen: Settings > Account > Manage Social Advertising.
• Web-log gaat verhuizen. Dat wist ik al langer maar nu is dan de datum bekend waarop het allemaal moet gaan gebeuren: 23 augustus. Ik ben benieuwd wat het allemaal voor consequenties gaat hebben voor deze blog, de vorige transfer ging in elk geval niet zonder problemen. Hopelijk is na de verhuizing het iPad-probleem opgelost (web-log werkt nu niet goed onder Safari).
• Er is zowaar een hele discussie gaande over het al dan niet gescheiden lesgeven aan jongens en meisjes. Komt de genderdidactiek toch weer wat dichterbij, al heb ik wel wat bedenkingen tegen standaard gescheiden klassen zoals die in deze discussie naar voren komen. 
• Nicholas Carr gaat inmiddels een stapje verder sinds zijn boek 'Het ondiepe', over de invloed van internet op de hersenen. Hier gaat hij in een uitgebreid artikel in op het gevaar van ereaders voor het onderwijs (via onderwijsnieuwsdienst en www.ereaders.nl).
• En nog vele andere nuttige, interessante dingen die maar moeten wachten tot na mijn volgende vakantie...

Vakantie zonder internet

Zo, het zit er weer op. Twee weken vakantie op Sicilië, geheel zonder internet. En nee, geen afkickverschijnselen. Tot dit jaar nam ik altijd mijn laptop mee, al was het maar omdat ik tot voor kort een digitale camera had met een beperkte geheugenkaart. Internet was dan altijd makkelijk om wat leuks op te zoeken in de omgeving en bij te blijven met het nieuws. En natuurlijk toch even mail checken, meer vanwege het gevoel dat ze me eigenlijk niet zouden kunnen missen dan dat ik hunker denaar zakelijke vragen of mededelingen.
Dit jaar de laptop thuisgelaten. Ik heb immers een iPad en mijn fototoestel is inmiddels voorzien van een geheugenkaart waar meer dan 1000 foto's groot formaat op kwijt kunnen en dat is zelfs voor een actieve fotovakantie wat veel van het goede!
De villa bleek niet over Wifi te beschikken en dus bleef het gebruik van de iPad beperkt tot een competitie wie de hoogste score van de app Seven kon halen. Ik heb het moeten afleggen tegen de jeugd...
Tot mijn eigen verbazing heb ik internet helemaal niet gemist. Het belangrijkste nieuws kwam via sms toch wel tot ons (drama in Noorwegen) of was in een krantenkiosk uit de Italiaanse headlines wel af te lezen (kredietcrisis). Pas achteraf blijkt internet handig om het thuispubliek toch even mee te laten genieten van de uitbarstingen van de Etna op 30 juli en 5 augustus. Of om wat foto's te laten zien van een excusie op de lavavlakte van de uitbarsting van 2002-2003. Met de beelden van de recente uitbarsting nog op het netvlies maakt dat nog meer indruk...