Machten van 10

In 1985 startte het toenmalige wetenschappelijke tijdschrift 'Natuur en Techniek' (nu: Natuurwetenschap en techniek, NWT) de Wetenschappelijke Bibliotheek, een reeks van 100 boeken over uiteenlopende wetenschappelijke onderwerpen. Het eerste boek was een boek over 'de machten van 10'. Een fascinerend boek dat opende met de leegte van het universum. Elk volgend hoofdstuk zoomde een factor tien in op het heelal, de wereld, het organisme, het atoom, enzovoorts. Ik weet nog dat ik het een fascinerend boek vond, als was het alleen maar omdat het enerzijds uitdrukking gaf aan de eindeloosheid van het heelal, en anderzijds liet zien hoe het allerkleinste is opgebouwd.

Met een computer kun je natuurlijk heel wat meer dan ruim 25 jaar geleden. Inmiddels zijn er sites verschenen, die precies doen wat het boek bijna dertig jaar geleden ook al deed, alleen gebeurt dat nu interactief.
De eerste site waar ik op gewezen werd, was scaleoftheuniverse.com/. Met behulp van een flash-animatie kun je inzoomen en uitzoomen om op die manier verschillende objecten in verhouding tot elkaar te kunnen zien. Beetje 'platte plaatjes' maar och, het laat het fenomeen mooi zien.

Later kreeg ik een nog veel mooiere site van Cary en Michael Huang te zien, die hetzelfde doet maar gewoon mooier is uitgewerkt: niet alleen kun je in- en uitzoomen, ook de objecten zijn aanklikbaar en geven dan extra informatie. Rechtsonder is de schaal in meters in machten van 10 weergegeven.

Natuurlijk, het zijn alleen informatiebronnen. Nu komt het aan op de creativiteit van een docent om van deze pareltjes van informatiebronnen pareltjes van educatief gebruik te maken!

Steve Jobs school: mooie visie, dun plan.

Maurice de Hond heeft samen met een aantal andere mensen het initiatief gestart om te komen tot 'Steve Jobs scholen' onder de naam o4nt (Onderwijs voor een nieuwe tijd). Kinderen op deze school krijgen allemaal een iPad en mogen voor een belangrijk deel zelf bepalen wanneer en hoe ze wat leren. In het Manifest worden de ideeën en uitgangspunten uitgelegd. Met een video wordt een en ander nog eens uitgelegd.

Het verbaast me niet van Maurice de Hond. Hij was het die enkele jaren geleden al met de uitspraak kwam dat kinderen van nature leren omgaan met allerlei technologiën en apparaten om vervolgens naar school te gaan 'om te leren hoe het vroeger was'.

Het lijkt een mooie blik op de toekomst, allemaal kinderen die geconcentreerd en gemotiveerd in eigen tempo en leerstijl bouwen aan hun persoonlijke talenten. Een school die werkt aan de '21 century skills', wie wil dat nou niet?
Maar eerlijk gezegd, ik vind het allemaal erg dun en een zelfs beetje achterhaald. Het concept doet denken aan Iederwijs, in de tien jaar dat dat bestaat toch niet bepaald een succes te noemen. Verder is het toch wel een beetje vreemd dat een onderwijsconcept wordt opgezet rondom een tool, een tablet-pc en dan nog wel specifiek de iPad. Drie jaar geleden bestond die nog niet eens, wie weet waar we over drie of vijf jaar staan.
Ook de initiatiefnemers erkennen dat veel dingen ook al terugkomen bij andere scholen:

Wij realiseren ons dat diverse elementen van onze aanpak ook bij andere schooltypen plaatsvinden. Wij realiseren ons ook, dat in steeds grotere mate technologie de scholen binnenkomt. Wij denken echter dat een belangrijk deel van onze vernieuwingen alleen plaats kan vinden binnen een volledig nieuw op te zetten school. Die nieuwe school is dusdanig opgezet dat snel gereageerd kan worden op veranderingen in de toekomst. De ervaringen van deze nieuwe school kunnen gebruikt worden door bestaande scholen bij hun veranderingsprocessen.

De waarneming klopt, er zijn al veel scholen die met iPads aan de slag zijn gegaan, er zijn ook al scholen die 50 weken per jaar open zijn. Een heldere onderbouwing waarom daar weer nieuwe scholen voor nodig zijn, ontbreekt. Nee, dan zou ik eerder kiezen om aan te sluiten bij concepten die verder uitgewerkt en uitgedacht zijn zoals de Sterrenschool.
Kortom, er is wat meer nodig dan een toekomstvisie, zoals Steve Jobs dat ook heeft laten zien!