De staat van het onderwijs

De Onderwijsinspectie beschrijft 'de staat van het onderwijs' in het nieuwe jaarverslag over 2010/2011. Dat gebeurt in een fraai vormgegeven, lijvig rapport met een afzonderlijke samenvatting. Er is zelfs een speciale themawebsite voor samengesteld.

Een paar kernpunten over de staat van ons onderwijs:
We doen het vergeleken met andere landen nog helemaal niet zo slecht al kan en moet het beter. Immers, stilstand is achteruitgang. Eén van de constateringen is, dat het opleidingsniveau al een hele tijd toeneemt. Er is een duidelijke verschuiving in de richting van hogere opleidingsvormen. Dat is mooi, ook in het licht van de globalisering en de kenniseconomie. Ik vind echter geen verklaring voor die stijging. Worden we met zijn allen steeds slimmer? Zijn de onderwijsmethoden verbeterd (en dat in het licht van de huidige discussie over de kwaliteit van het onderwijs). Of is er (ook) sprake van een zekere devaluatie van het hele onderwijsbestel?
Een andere constatering in het rapport gaat over de kwaliteit van docenten. De 'meesten' (orde van grootte: 75%) beschikken over de basiskwaliteiten om les te geven, een 'aanzienlijk deel' (orde van grootte: 50-75%) mist echter complexe vaardigheden, die bijvoorbeeld nodig zijn om meer maatwerk te leveren. Hier is dus nog heel wat te doen. En dan te bedenken dat de kwaliteit van het onderwijs eigenlijk bepaald wordt door de kwaliteit van de docenten!
De Inspectie constateert ook dat er meer maatwerk nodig is om met name kwetsbare leerlingen goed te kunnen bedienen. Het MBO is met tweederde nog het verst daarin. Heeft maatwerk leveren echter niet te maken met het 'hoe'? Oftewel, is het aan de Inspectie om daar een oordeel over te geven?
Er zijn nog veel meer onderwerpen die in het rapport en de samenvatting worden behandeld. Als je gek bent op cijfers, is het zeker de moeite waard er eens in te duiken!

Toch even iets over de vormgeving: daar hebben wat bureautjes zich duidelijk op mogen uitleven. Fraai vormgegeven grafieken en schema's op basis van allerlei gearrangeerde foto's. (Het doet me een beetje denken aan infographics) Het mag wat kosten, blijkbaar. En dat is niet de enige zwakte van de vormgeving. Soms zijn de grafieken juist door die creatieve weergave gewoon niet duidelijk. Daarnaast doet het speelse een beetje afbreuk aan het serieuze imago van de Onderwijsinspectie. Wellicht is dat heel bewust gebeurt, vanuit een poging een wat luchtiger imago te creëren. Dat is wel gelukt maar of dat ten goede komt aan de inhoud?