De laatste ROC-i conferentie

De titel van het bericht suggereert een dramatischer onderwerp dan wat er in de werkelijkheid aan de hand is. Het inmiddels bij de meeste insiders wel bekend dat ROC-I-partners aan het einde van het jaar opgaat in saMBO~ICT. De eerste volgende conferentie is dan ook een saMBO~ICT-conferentie. En dus is dit de laatste ROC-I conferentie geweest. En ik moet zeggen: het was een waardig afscheid. De organisatie bij het Deltion College was tot in de puntjes verzorgd, de locatie kon haast niet beter, de ondersteuning van de studenten formidabel goed (en het waren er heel wat, die in het kader van hun 'normale' studie-activiteiten bij de vele leerbedrijven van het Deltion de conferentie op een bijzonder professionele manier faciliteerden!)
Ook inhoudelijk kwam iedereen aan zijn trekken. Een paar hoogtepunten.

Jaap de Mare zette als voorzitter a.i. de contouren van het nieuwe saMBO~ICT uiteen waarbij duidelijk werd dat er een enorme waslijst aan thema's en onderwerpen op het ICT-bordje van de roc's ligt.

Een goede presentatie werd gegevens door Cor Nagtegaal en Bas Kruiswijk die nog eens expliciet aandacht besteedden aan de werkwijze en resultaten van TripleA. Daarbij werd met name ingegaan op de roosterproblematiek. In elk geval is duidelijk dat veel van de traditionele systemen niet in staat zijn om uit te stijgen boven het optimaliseren van roosters, terwijl er juist behoefte is aan een veel meer dynamische benadering van roosters. Dat en het feit dat roosters veel flexibeler moeten zijn, daardoor een veel kortere termijn bestrijken maakt dat er veel meer rekenwerk verricht moet worden dan de huidige systemen aankunnen. Inmiddels is er in Amerika een veelbelovende open source applicatie (CourseTT, wordt gebruikt bij de Purdue University, Lafayette) gevonden, die in staat zou moeten zijn op die manier aan de slag te gaan met flexibele roosters. CourseTT heeft inmiddels al prijzen gewonnen in 'roosterwedstrijden'. Op dit moment wordt gezocht naar instellingen, waar pilots zouden kunnen worden uitgevoerd. Dat zal nog niet meevallen omdat er ook onderwijskundig en onderwijsorganisatorisch heel wat aan vooraf zal moeten gaan.
Wat me steeds opnieuw opvalt in de discussies over onderwijslogistieke oplossingen is, dat er zo weinig aandacht is voor de didactische component van individuele leerroutes. Meestal komt men niet verder dan aan te geven dat in de metadata kan worden aangegeven dat er een bepaalde volgordelijkheid is. Naar mijn idee hoort een grondige leertheoretische analyse van het curriculum te wordenn uitgevoerd voordat een onderwijsmagazijn kan worden gevuld. De ideeën, die ik daarover heb, komen binnenkort wel in een berichtje of presentatie naar boven…

De keynote aan het einde van de conferentie werd gegeven door Bert Mulder, lector ICT en samenleving van de Haagse Hogeschool. Op zijn heel eigen bescheiden manier werd er een geweldig verhaal neergezet rondom het thema: ICT wordt strategisch.
Mulder ging kort in op de geschiedenis en toekomst van het web:

• Internet (Web 1.0): verstrekken van informatie
• Social web (web 2.0): verbinden van mensen
• Semantic web (web 3.0), verbinden van kennis
• Ubiquitous web (web 4.0), verbinden van intelligentie

Met enkele voorbeelden liet Mulder zien, wat de impact van ICT kan zijn, als het op een slimme manier wordt ingezet. Zo moest een werkgever in de thuiszorg wel uitgaan van vaste contracten en vaste werkroosters omdat anders de mensen niet goed in te plannen zouden zijn. Een star planningssysteem als beperkende factor voor arbeidsrelaties! Door uit te gaan van een applicatie, waar zorgverleners zelf in konden aangeven wanneer ze beschikbaar waren, konden ook moeders met een paar kinderen thuis aangeven wanneer ze beschikbaar waren. Die konden vervolgens worden ingepland. Daarmee kon het hele planproces en daarmee de arbeidscontracten worden geflexibiliseerd!
Toen op de Haagse Hogeschool een wiki werd geintroduceerd (op basis van een gratis open source pakket, dat in 10 minuten te installeren was), ontstond ook veel meer verbondenheid met de omgeving. De wiki's, die studenten maakten, waren ook toegankelijk voor professionals in de omgeving, die er ook op konden reageren. Het feit dat de student niet meer voor de docent werkte, gaf ook een impuls aan de kwaliteit van het werk. Geen taalfouten, bronvermeldingen, enzovoorts. De moraal van dit verhaal is niet zozeer de inzet van de wiki maar veeleer het realiseren van een heel simpele infrastructuur, die leidt tot een heel ander onderwijsconcept (wie leert nu van wie?) en een inbedding van de onderwijsorganisatie in de omgeving.

In zijn verhaal ging Mulder ook nader in op allerlei tooltjes die op een heel slimme manier informatie kunnen ontsluiten. Denk alleen al aan een reisplanner op je palmtop. Een simpele applicatie die gebruik maakt van de enorme database met reisinformatie van de NS. Door een student in een week gemaakt. Met een andere, gratis beschikbare tool zou inkoopprocessen een stuk goedkoper worden uitgevoerd: 10% korting op elke bestelling. De winst zat 'm in het feit dat de order rechtstreeks in de database van de leverancier kon worden geplaatst, die daardoor een sterke besparing had op de bestelprocessen.

Mulder schetste de mogelijkheden van een kennissysteem dat de beschikbare kennis op een bepaald vakgebied in een regio inzichtelijk kon maken en met elkaar kon verbinden. Mensen uit het bedrijfsleven kunnen vragen beantwoorden, werkstukken aanvullen of verbeteren, aangeven wanneer ze beschikbaar waren voor een gastles maar ook vraagstukken bij studenten neerleggen.

Het vraagt een andere manier van denken, een andere strategie van de onderwijsorganisatie waar ICT een belangrijke rol in speelt. De naderende vergrijzing, maar ook de te verwachten financiële tekorten in de nabije toekomst kunnen nu eenmaal niet met de bestaande structuren en strategieën worden opgelost!