donderdag 29 juli 2010

Wie is de beste leraar van de wereld?

Beste meneer van den Hurk,
 
SMART Interactive Whiteboards lanceert een wedstrijd rond Liefde voor Leren en hoe leerkrachten die liefde doorgeven aan hun leerlingen. SMART IWB’s helpen hiermee door leerkrachten meer te laten zien en doen dan ooit te voren.
Aangezien u ook schrijft over het onderwijs vroeg ik me af of u ons zou willen helpen door dit te vermelden op uw blog.

Het gaat hier om een soort wedstrijd waarbij iedereen in maximaal 250 woorden een leraar kan voordragen als beste leraar van Nederland (dan wel van de wereld, zoals het op de website staat vermeld). Altijd leuk als je op die manier complimenten krijgt van een (oud-)leerling. Er is ook een aardig promotiefilmpje gemaakt (waar blijkbaar veel tijd in is gaan zitten!).
Dat is, zeg maar, het goede nieuws.

Ik heb even getwijfeld of ik hier nu aandacht aan moest besteden. Wil ik mijn blog (laten!) gebruiken voor reclame dan wel sponsoruitingen van derden. Want dit komt daar natuurlijk dichtbij. Een wedstrijd, georganiseerd door een fabrikant van interactieve whiteboards, om de beste leraar van Nederland (op hun website gaat het om de beste leraar van de wereld) te kunnen selecteren. Hoewel het er niet staat: er wordt natuurlijk een associatie gelegd tussen een heel goede leraar en een (SMART) Interactive Whiteboard. En een bescherming van de naam Liefde voor LerenTM. En als je als inzender een prijs kunt winnen met je inzending (hoe meer inzendingen, hoe meer punten) en nog eens bonuspunten kunt verdienen door er over te twitteren of links op te nemen in Delicious... Mmmm, nou ja.

Maar goed, ik schrijf over veel producten, websites, organisaties, wedstrijden, activiteiten waar de grens tussen al dan niet commercieel, al dan niet reclame niet altijd heel duidelijk is. Laat de lezers het daarom maar voor zichzelf uitmaken of ze het een goed initiatief vinden of niet en of ze er aan mee willen doen. Ik heb het in elk geval bij deze vermeld op mijn blog...

maandag 19 juli 2010

Technific biedt kansen, nu het onderwijs nog...

De laatste jaren is er een vreemde tegenstelling aan het ontstaan in onze economie, samenleving en onderwijs. Tal van (met name technologische) ontwikkelingen geven een steeds beter beeld van onze wereld en bieden allerlei nieuwe mogelijkheden door een stroom van nieuwe producten en diensten.
Onze economische welvaart is afhankelijk van de innovativiteit waarmee we in staat zijn steeds weer nieuwe producten en diensten te bedenken en te gebruiken. Dat is dan ook de basis van de Lissabondoelstellingen van maart 2000. Dat we doelstellingen in 2010 niet zullen halen, mag natuurlijk geen reden zijn om er niet met man en macht aan te (blijven) werken en hard te werken aan onder andere het versterken van technische beroepen en opleidingen.

Tegelijkertijd zien we de belangstelling voor techniek, technische beroepen en opleidingen afnemen. Programma's om de belangstelling voor techniek in het onderwijs te versterken, blijken hard nodig te zijn. Een van de plaatsen waar die programma's worden opgezet en uitgevoerd is het Verbindingscentrum Technific van Brainport Development in Eindhoven.

Om even met dat laatste te beginnen: Brainport is de naam voor het samenwerkingsverband dat dient als "broedplaats voor innovatie en thuisbasis voor bedrijven, kennis- en researchinstellingen van wereldklasse in de regio Eindhoven. Brainport bedenkt en maakt de technologie van morgen die bijdraagt aan een veilige, groene en zorgzame samenleving en aan de duurzame economische ontwikkeling van Nederland."
Technific In de regio wordt extra veel aandacht besteed aan het promoten van techniek en techniekeducatie. Het Verbindingscentrum Technific  bundelt allerlei initiatieven en activiteiten, brengt scholen, kennisinstellingen en bedrijfsleven met elkaar in contact en zorgt voor crosspromotie tussen diverse partijen. Technific coördineert zelf evenementen in de Brainportregio waarbij kinderen en jongeren (4 - 20 jaar) techniek kunnen beleven en kunnen ontdekken. Op de website van Technific staan allerlei organisaties vermeld, die activiteiten ontplooien voor het onderwijs op verschillende niveaus.

Op zoek naar ideeën en mogelijkheden? Kijk eens bij Stichting Techniekpromotie, Mad Science of Stichting Techniek Promotie. Een geweldig leuke website is die van Braintrigger. Met het idee van crowdsourcing in het achterhoofd worden vraagstukken van bedrijven hier gepresenteerd en worden scholen uitgedaagd met oplossingen te komen.

Je zou niet anders verwachten dan dat scholen hier enthousiast mee aan de slag gaan... Toch blijkt ook hier nog een uitdaging te liggen. Een aantal enthousaiste scholen en docenten daargelaten, veel scholen (en docenten) zien de projecten als "iets dat erbij komt" in plaats van een invulling van het curriculum. Ik zie een paar parallellen als ik kijk naar het verhaal van de educatieve content. Er is materiaal genoeg en toch wordt het maar mondjesmaat gebruikt.
Hier ligt een mooie uitdaging voor een partij om het materiaal te voorzien van kerndoelen en het een plek te geven in het curriculum. Daar zou een beetje lerarenopleiding toch een paar mooie afstudeeropdrachten van kunnen maken, lijkt me. Misschien, dat iemand een paar tips heeft voor Technific?



 

woensdag 14 juli 2010

Piramideschrijven (2)

Als je het vorig berichtje nog niet gelezen hebt: doe dat dan eerst!

Situatie / context:De meeste rapporten worden geschreven vanuit de logica van de schrijver terwijl eigenlijk de lezer centraal moet staan.
Probleem / uitdaging:Lezers moeten rapporten of teksten voor een groot deel doorwerken voordat ze een antwoord krijgen op hun vraag. Veel van de informatie, die ze daarbij krijgen is niet of minder relevant.
Vraag: Op welke manier kan de structuur van rapporten beter worden afgestemd op de lezer?
Doel: De tekst moet duidelijk maken wat de belangrijkste voordelen en kenmerken zijn van piramideschrijven als methodiek
Doelgroep: Eenieder die wel eens rapporten, informatieve teksten of werkstukken moet schrijven
Karakter: Het is een 'wat'-vraag (wat is piramideschrijven?), de tekst is informerend van karakter.

De meeste mensen zijn helemaal niet zo geïnteresseerd in alle informatie, die in rapporten wordt beschreven. Toch houden auteurs daar over het algemeen weinig rekening mee. De vraag is, of de kwaliteit van rapporten kan worden verbeterd als rapporten worden opgezet vanuit de lezer.

Rapporten met een piramidestructuur hebben de lezersvraag als leidraad en sluiten op die manier aan bij de logica van de lezer. Die begint het lezen van een rapport immers vanuit een vraag. Een rapport in piramidestijl beschrijft in eerste instantie de vraag (in een zekere context) en gaat vervolgens in op het antwoord op die vraag. In een piramiderapport staat de conclusie dus voorin in het rapport.
Die conclusie roept altijd weer vervolgvragen op waar in het rapport weer op ingegaan wordt. Zo ontstaat een structuur in piramidevorm.

Tijdens de voorbereiding op een rapport wordt een zogenaamd SCQ Framework uitgewerkt. Dit staat voor Situation - Complication - Question ofwel Situatie - Probleem - Vraag (zie de tabel aan het begin van dit bericht).

Een piramidestructuur is niet alleen geschikt voor rapporten maar ook voor memo's, brieven, mailtjes, artikelen, boeken, enzovoorts. Ook presentaties kunnen in piramidestijl worden uitgewerkt.

Het piramideschrijven is bedacht door Barbara Minto. Meer informatie is hier te vinden.

Nu is bovenstaande tekst natuurlijk niet compleet. Het geeft wel een indruk van wat de methodiek inhoudt.

Piramideschrijven (1)

Ik heb ooit eerder een berichtje geschreven over "piramideschrijven" onder de kop 'Graffiti in Egypte'. Ik had toen net kennisgemaakt met deze methodiek. Inmiddels hebben ik en mijn collega's een cursus piramideschrijven gehad en zijn we als organisatie helemaal overgestapt op deze methodiek.

Piramideschrijven komt er op neer dat rapporten een structuur mee krijgen, die te vergelijken is met een piramide: een smalle top en naar beneden toe steeds breder. Die structuur komt in de plaats van de ouderwetse structuur waarbij een schrijver begint met een onderzoeksvraag, vervolgens uitgebreid ingaat op het uitgevoerde onderzoek of de uitgevoerde activiteiten en en dan pas komt met conclusies en aanbevelingen. Een fatsoenlijk rapport krijgt nog een apart hoofdstuk mee met een managementsamenvatting, waarin alles nog eens dunnetjes wordt overgedaan.
Wat bij rapporten (maar ook andere teksten) eigenlijk gebeurt, is dat het wordt opgezet vanuit de logica van de schrijver: "Dit is de vraag, dat heb ik met die vraag gedaan en hier is het antwoord". Veel schrijvers willen daarbij ook nog laten zien, dat ze veel weten, dat ze er veel verstand van hebben! Er wordt dus veel bijgehaald wat eigenlijk maar zijdelings betrekking heeft met het onderwerp. Aldus Barbara Minto, de bedenker van het piramideschrijven.

De kern van het piramideschrijven is dat in plaats van de logica van een schrijver de logica van een lezer wordt gevolgd. Een lezer begint met het lezen van een rapport vanuit een vraag. Als het al niet de opdrachtgever is, die opdracht voor het rapport heeft gegeven vanuit een vraag (probleem), dan is het wel een lezer, die meer wil weten over het onderwerp. Ook dan is er sprake van een vraag. Een rapport in piramidestijl beschrijft in eerste instantie de vraag (in een bepaalde context). Het eerste wat een lezer wil weten is natuurlijk het antwoord op die vraag. In een piramiderapport staat de conclusie dus meteen na de inleiding.
Vanuit de conclusie komen hoogstwaarschijnlijk weer nieuwe vragen op, bijvoorbeeld vragen over de context of over een interpretatie. Direct na die conclusie wordt dan ook ingegaan op die vragen. Dat betekent, dat de aanpak pas later in het rapport volgt. Zaken, die niet voor iedereen interessant zijn, worden zoveel mogelijk naar bijlagen verplaatst.

Helderheid voor de lezer is dus het uitgangspunt. Er zijn dus allerlei regeltjes bedacht, die er voor zorgen dat die helderheid in het stuk blijft. Er wordt aandacht besteed aan kopjes of titels van teksten. Die bevatten een vraag of beschrijven in een korte zin de inhoud van de onderliggende tekst. Als je inhoudsopgave leest, heb je al een behoorlijk beeld van de inhoud van het rapport!

In de praktijk blijkt piramideschrijven minder eenvoudig te zijn dan in eerste instantie lijkt. Het vraagt dan ook bij elk rapport een zekere voorbereiding. Minto heeft het over het SCQ Framework: Situation - Complication - Question ofwel Situatie - Probleem - Vraag. De voorbereiding op een rapport betekent eigenlijk het uitwerken van dat raamwerk.
Voor mij persoonlijk zit daar een stuk van de winst: door aan het begin een aantal punten op een rijtje te zetten, wordt het makkelijker om het uiteindelijke rapport te schrijven. Het resultaat is een beknopte, heldere  tekst, waarbij lezers over het algemeen in minder tijd beter worden geïnformeerd.

Kun je nu alles in piramidestijl schrijven? Nou nee. De meeste romans of detectives die beginnen met de afloop zullen waarschijnlijk problemen krijgen met verkoopcijfers! Maar het hoeft daarentegen niet alleen te gaan over rapporten. Brieven, boeken, memo, mailtjes, het kan allemaal in piranidestijl. Presentaties zijn vaak ook geschikt om in piramidestijl op te zetten. Het hangt dan wel van de kwaliteit van de presentator af of er nog een boeiende presentatie is te geven als de kern van het verhaal al meteen in het begin wordt weggegeven.

Nu kun je je afvragen, of de structuur van het bovenstaande berichtje wel consistent is met de inhoud. Oftewel: hoe zou bovenstaand berichtje er uitzien in piramidestijl?

woensdag 7 juli 2010

Business Intelligence rondom de instroom bij het ID College

Veel roc's worstelen met hun processen en informatievoorziening. Een deel van de kritiek, die over roc's wordt uitgestort, heeft onmiskenbaar met die worsteling te maken. Langzaam maar zeker slagen echter steeds meer roc's er in om verandering te brengen in die situatie.
Het ID College heeft in de afgelopen anderhalf jaar een aanzienlijke verbetering bewerkstelligd in hun informatievoorziening rondom de instroom door het toepassen van (zoals zij dat zelf noemden) 'business intelligence' (BI).

Naar mijn idee gaat BI nog een stapje verder dan dit maar de resultaten van hun verbetertraject waren desalniettemin indrukwekkend!

Edith Hofstede (hoofd studentenadministratie) en Marcel van Oorschot (Senior adviseur P&C) van het ID College waren onlangs bereid om mij en een paar collega's een kijkje achter de schermen van hun instroomprocessen te geven. Hier staat een vergelijkbare presentatie (geplaatst door Joël de Bruijn).

De aanleiding was de ongestructureerde manier waarop het instroomproces bij het ID College oorspronkelijk plaatsvond. Aan de hand van een filmpje dat anderhalf jaar geleden door studenten is gemaakt, werd de 'gestructureerde chaos' duidelijk gemaakt. (Ik heb gezocht naar het filmpje maar niet gevonden...)
Het filmpje werkte als een eyeopener omdat het op een mooie manier inzicht gaf in lopende processen, processtappen, handelingen, overdracht van formulieren, informatiebakjes, documentstapels, gebrek aan controles, ontbreken van stuurinformatie, wachttijden voor studenten, enzovoorts. Een belangrijke constatering was, dat digitale aanmeldingen vaker zoek bleken te raken of in elk geval vaak tot lange wachttijden bleken te leiden dan 'gewone' aanmeldingen.

Een businesscase van een verbetertraject is onmiddellijk duidelijk: het voorkomen van het kwijtraken van enkele studenten in dit traject levert duizenden euro's op doordat veel studenten zich immers bij enkele verschillende instellingen inschrijven en kiezen voor instellingen waar ze snel duidelijkheid en een goede service kregen.

De analyse van het instroomproces maakte een aanzal zaken duidelijk. Zo bleek dat de belangen van student, administratie  en onderwijsteam verschillend zijn! Een student wil een goed verzorgde aanmelding, de administratie hecht veel waarde aan een compleet dossier, het onderwijsteam wil actie kunnen ondernemen om de intake en de plaatsing rond te krijgen.
De verbeteranalyse leverde een aantal uitgangspunten op voor een goede informatievoorziening en een goede afwikkeling van processen (inclusief controles). Die uitgangspunten werden vertaald in een aantal verbeterslagen die moesten leiden tot onder meer een vermindering van uitval tijdens het instroomproces en een verbeterde afstemming tussen front- en backoffice.
In betrekkelijk korte tijd werden de processen rondom instroom in kaart gebracht en werden workflows opgesteld en ingevoerd waarbij overdracht van gegevens zoveel mogelijk via de informatiesystemen plaatsvond.
 
In deze verbetering van de informatievoorziening ligt de brug naar de 'business intelligence'. De juiste informatie op het juiste moment op de juiste plaats levert onder andere het volgende op:

  • De administratieve afwikkeling van aanmeldingen verloopt beter en sneller
  • De workload voor de administraties kan beter voorspeld worden, omdat duidelijk is hoeveel aanmeldingen nog ergens in de pijplijn zitten
  • De instroom van studenten is beter te prognosticeren
  • Er kan controle worden uitgevoerd op de invoer van gegevens en de kwaliteit van de invoer met als resultaat dat de dossiers eerder en beter op orde zijn
  • Er kan beter gestuurd worden op het proces, prestatieindictoren zijn dan beter te hanteren en te controleren. Er is meer vertrouwen in de juistheid van de informatie.

Bij het ID-College is er (voor wat betreft de afhandeling van de instroom) sprake van een cultuuromslag, waarbij men niet meer passief wacht op werk wat binnenkomt maar waar op basis van wat er in de pijplijn zit het werk inplant en verdeelt.
De resultaten zijn veelbelovend, in elk geval heeft de accountant aangegeven bijzonder tevreden te zijn over de dossiers.

Het hele traject van de verbetering van de instroomprocessen heeft geleid tot een vervolgopdracht rondom het inrichten van een ManagementInformatiePortaal (MIP). Daarvoor zijn nog meer processen uitgewerkt in een Wiki-achtige omgeving.
Het portaal biedt de mogelijkheid om op een aantal domeinen (onderwijs, HRM, bedrijfsvoering en regio) op een drietal niveaus een beeld krijgt van de actuele stand van zaken. Op het bovenste niveau (de 'scorekaart') biedt het MIP inzicht in de pretatieindicatoren en de bijbehorende trends. Daar kan op worden doorgeklikt waarbij de geaggregeerde gegevens en grafiek een beeld geven van de situatie ('dashboard'). En als daar op wordt doorgeklikt komt men bij de data ('rapportages').
De cijfers in het MIP vormen 'de waarheid'. Discussies gaan over die cijfers, andere rapportages worden niet meer geaccepteerd. Als iemand met een ander overzicht met getallen komt met het verhaal, dat de cijfers in het MIP niet kloppen, dan is de oplossing simpel. "Ga maar zorgen dat de cijfers wel kloppen". Daarmee vindt er ook een actieve controle plaats op de (uitkomsten\ van) processen en vindt daar een voortdurende verbeterslag plaats. Wel is het belangrijk dat managers geleerd krijgen hoe de gegevens te duiden.

Eigenlijk vertellen Edith en Marcel een heel eenvoudig, vanzelfsprekend verhaal over hoe het allemaal ook zou kunnen, met een goede inzet van informatiesystemen. Het belangrijkste effect wordt misschien wel duidelijk als een lid van het CvB op de onderwijsadministratie komt op een moment, dat normaal gesproken stoom uit de oren komt. Nu vraagt hij zich af of er eigenlijk nog wel wordt gewerkt: hetzelfde werk wordt gedaan in minder tijd met minder mensen met een hogere kwaliteit. Op dit terrein zijn ze bij het ID College behoorlijk 'in control',

Even niet blij met een update

Ik houd mijn weblog al jaren bij bij www.web-log.nl. En ook daar doen ze natuurlijk aan verbeteringen en updates. Bij de laatste update was plotseling het hele aangezicht veranderd. Alles staat ineens op een andere plek, andere kleurtjes. Op zich niet opzienbarend. Nog een keertje alle nieuwe dingen eens onderzoeken. Op de achtergrond wordt nu gewerkt met TypePad.

Maar helemaal onder controle heeft het web-logteam het nog niet. Het inloggen lukt prima, maar als je dan wilt gaan bloggen moet je opnieuw inloggen in TypePad. Nu krijg je al eens wat gezeur als mensen twee keer moeten inloggen als ze met twee applicatoes werken, maar twee keer inloggen binnen één applicatie?
Het lastige is nu, dat er nog wel eens wat meer niet goed gaat. En dat heb ik dan weer. Er wordt gewoon een nieuwe weblog aangemaakt onder de titel Onderwijsvanovermorgen1. En dan heb je ineens 0 berichten, 0 reacties en een hartelijke welkomsgroet voor je nieuwe weblog. Uitloggen en opnieuw inloggen helpt niet, je komt steeds weer bij die nieuwe weblog terecht.
Er blijkt wel een oplossing te zijn: tweemaal uitloggen en dan alle cookies verwijderen.
Nou mooi niet.

Nog één keer dan, twee keer uitloggen en nu rigoureus alle cookies, geschiedenis, tijdelijke internetbestanden, formulieren, wachtwoorden, gewoon de hele reutemeteut opruimen.
Nog een keer opnieuw inloggen ... hèhè, daar zijn ze weer, 379 berichtjes, 289 reacties en zo nog wat dingen. Hiep hiep hoera voor nieuwe updates...