De iPad2 als revolutie voor het onderwijs

Nog niet eens gewend aan de de 'gewone' iPad, is de iPad2 er al. (Slimme jongens bij Apple, de oude is nog niet versleten maar wellicht wel achterhaald. Is dat nu een bijdrage aan duurzaamheid?)

Via via terecht gekomen bij Fastcompany waar in het artikel "How the iPad 2 Will Revolutionize Education" voorspeld wordt, dat deze iPad een revolutie in het onderwijs gaat betekenen.
Natuurlijk biedt het apparaat heel veel mogelijkheden. Maar veel van die mogelijkheden had/heeft een laptop ook al. Een iPad heeft een paar voordelen ten opzichte van een laptop: snelheid, een stuk kleiner en een ietsje goedkoper. Maar wees eerlijk, een cameraatje aan de voorkant is geen revolutionair idee. De mogelijkheid om er een hotspot van te maken kwam ik voor de laptop ook al tegen in Computer!Totaal. En wat mij betreft heeft de iPad best een paar nadelen... Ook toepassingsvoorbeelden die voor de iPad genoemd worden om 'remote learning' mogelijk te maken zijn niet nieuw. Kortom, er zijn wel wat bedenkingen tegen de claim. Nog afgezien het feit dat de afgelopen jaren het onderwijs niet echt veranderd is ondanks alle mogelijkheden die computers, laptops, mobieltjes én iPads gebracht hebben.

Toch maakt de context het verhaal interessant. Niet alleen de voorziening (de iPad) maar ook de combinatie met een situatie (recessie, financiële krapte) waarin er sprake is van een noodzaak het onderwijs te transformeren.

This will be especially valuable for recession-hit school districts, such as Detroit, scrambling for ways to solve ballooning class sizes.

Die combinatie zou die revolutie wel eens wat sneller dichterbij kunnen brengen!

De productiviteit van het onderwijs moet omhoog.

Stelling: de productiviteit van het onderwijs moet omhoog.

De stijging van de productiviteit van het onderwijs blijft achter bij andere sectoren. Dat betekent, dat de kosten stijgen maar dat daar niet (evenredig) meer 'onderwijsproduct' tegenover staat. In veel sectoren worden werknemers productiever, met name door allerlei innovaties en de inzet van ICT. In het onderwijs gebeurt dat maar heel beperkt. Uit het rapport 'Naar meer doelmatigheid in het MBO' wordt op verschillende manier gekeken naar productiviteit. Daarbij worden verschillende indicatoren gebruikt waaronder de PCI (Performance Cost Index). Dat kan worden gerelateerd aan het aantal studenten dat per jaar deelneemt aan het onderwijs (kosten per student per jaar), het kan ook worden gerelateerd per diploma (kosten per diploma). Uit allerlei berekeningen blijkt dat de PCI-deelname stijgt van ruim € 6400 in 2007 naar bijna € 6900 per student per jaar in 2009. De PCI-diploma komt in 2009 uit op iets meer dan € 22.000. De conclusie van het rapport is, dat door de bank genomen de productiviteit nagenoeg gelijk blijft (inflatie was in dit plaatje niet meegenomen).

Nu lijkt het me een beetje ongenuanceerd om zomaar te stellen dat de productiviteit 'niet (genoeg) omhoog gaat. Op de eerste plaats vraagt lesgeven tegenwoordig wat meer van een docent dan vroeger. Studenten en leerlingen zijn behoorlijk wat mondiger, de complexiteit in het onderwijs is behoorlijk toegenomen door tal van oorzaken. Daarmee omgaan zou ook kunnen worden opgevat als productiviteitstijging. Ook neemt de uitval al een tijdje af en gaan meer studenten naar het hoger onderwijs: het rendement neemt dus toe.
Daar staat ook nog iets anders tegenover. De belangstelling om in het onderwijs te werken neemt door de bank genomen af. Daarmee wordt de docent een schaars goed en moet er dus meer voor hetzelfde worden betaald. Datzelfde gaat ook op voor koper of olie: door schaarste daarvan gaat de prijs omhoog zonder dat dat leidt tot meer product per eenheid koper of olie.

Deze nuanceringen nemen niet weg, dat er allerlei ontwikkelingen gaande zijn die maken dat onderwijsinstellingen zich zorgen moeten maken. Op een één of andere manier komt een 'sense of urgency' nog niet echt tot uitdrukking, terwijl ik denk dat daar alle reden voor is.

1. Je hoort er niet zoveel meer van maar er is nog steeds sprake van een groot dreigend lerarentekort. Met name in de techniek zal in de komende jaren een groot deel van de docenten het onderwijs gaan verlaten.
2. De financiële ruimte voor het onderwijs zal er de komende jaren niet groter op worden. Veel instellingen kampen al met behoorlijke financiële problemen. Met allerlei bezuinigingen in het verschiet (de 30+ maatregel in het MBO, Passend Onderwijs, Actieplan MBO) zal de situatie er niet veel beter op worden. Natuurlijk zegt de politiek dat 'er niet bezuinigd mag worden op het onderwijs'. Klinkt goed, maar als er meer geld vrij gemaakt wordt voor salarissen en er wordt alleen maar 'niet bezuinigd' dan is duidelijk dat er wel degelijk minder te besteden zal zijn.
3. Eén van de maatregelen uit het Actieprogramma MBO houdt in dat de huidige vierjarige BOL-opleidingen worden geïntensiveerd. Een verkorting naar drie jaar (dus ook een driejarige ipv vierjarige bekostiging, is dat geen bezuiniging?), meer uren in het eerste jaar (van 850 naar 1000) en meer lessen op[ school in plaats van in een stage (maximaal 250 uur in het eerste en tweede jaar). Dat leidt tot een concentratie van uren die op school gegeven moeten worden.

Naar mijn idee is er maar één conclusie mogelijk: de productiviteit van een onderwijsuur moet omhoog! ICT zal daar een grote rol in moeten spelen. Mooi thema om een paar keer op terug te komen!

Actieplan MBO - het venijn van de getallen (2)

Het Actieplan MBO van Marja van Bijsterveldt is naar mijn idee opvallend weinig in het nieuws. Ik zie er tenminste niet zoveel over passeren. Toch staat het op de agenda van veel besturen, zoals blijkt uit gesprekken, die ik regelmatig met hen voer. En elke keer komen er wel weer wat nieuwe aspecten boven water.

Neem nu het comprimeren van vierjarige tot driejarige opleidingen met een bekostigingssystematiek die er op neerkomt dat studenten gedurende het eerste jaar een ruime, tijdens het tweede jaar een normale en daarna een beperkte financiering krijgen. Dit heeft nogal wat consequenties.

• In elk geval gaat er een jaar bekostiging af.
• Het aantal uren zal worden geïntensiveerd (van 850 naar 1000 in het eerste jaar) waarbij een maximum wordt gesteld aan het aantal uren BPV dat meegeteld mag worden. Kortom meer uren door de instelling te verzorgen, wat extra docenturen en meer lesruimtes vergt.
• Ik werd gewezen op een speciale formulering in het Actieplan bij de intensivering van de uren: "Dit onder verantwoordelijkheid en actieve betrokkenheid van bevoegd onderwijspersoneel".
  Het staat er niet met zoveel woorden maar het lijkt er op alsof een extensivering van onderwijs door middel van bijvoorbeeld meer digitaal ondersteunde lessen (e-learning) niet zal worden toegestaan!
• Het programma wordt zwaarder wat ertoe zal leiden dat er meer uitvallers zullen zijn, dan wel studenten die zullen kiezen voor een lager niveau. Er zal dus een verschuiving plaatsvinden van de hogere naar de lagere niveaus. Natuurlijk kun je een variant bedenken, waarbij studenten ook langer over hun opleiding mogen doen maar dat wordt wel in de bekostiging afgestraft (beperkte bekostiging).
• Uit een nadere toelichting blijkt dat de bekostiging is gerelateerd aan het aantal jaren dat een student in het MBO verblijft. Doubleren of een overstap na een verkeerde keuze leidt er automatisch toe dat een opleiding niet meer volledig bekostigd wordt. Onderwijsinstellingen krijgen dus te maken met een forse rendementskorting. Het is maar de vraag of een verbetering van intake en begeleiding dit kunnen opvangen.

De MBO-raad gaat nog inhoudelijk reageren op het plan. Benieuwd wat ze daar nog meer aan addertjes onder het gras weten vandaan te halen, sterker nog: weten te pareren!

Einde voor de competentiemeter?

Competentiegericht onderwijs vereist competentiegericht beoordelen, zou je zeggen. Competenties zijn echter niet zo eenvoudig te beoordelen en te registreren. Een deel van de kritiek op het CGO is daar dan ook op gebaseerd. Al een paar jaar geleden deed Kennisnet onderzoek naar het meten en registreren van competenties. Ik mocht daar indertijd ook een keertje over meepraten.

Inmiddels is het 2011. Intussen zijn er tal van documenten geschreven en zijn er methodieken bedacht (bijvoorbeeld de Protocol Portfolio Score). Leveranciers zijn op die markt gedoken en hebben inmiddels allerlei instrumenten ontwikkeld. Maar het  beoordelen van competenties blijft tijdrovend, ingewikkeld, lijkt soms op het werken met afvinklijstjes. Natuurlijk worden proeves van bekwaamheid, portfolioassessments of criterium gerichte interviews gehouden. Maar uiteindelijk wordt gewoon een cijfer gegeven. In de praktijk blijken dan ook maar weinig onderwijsinstellingen gebruik te maken van een instrument als een competentiemeter.

Binnenkort komt de Minister van Onderwijs met een Diplomarichtlijn. Daarop vooruitlopend heeft de MBO-raad een Diplomanotitie uitgebracht. Daarin wordt aangegeven dat de cijferlijst gebaseerd moet zijn op kerntaken die beoordeeld zijn met een cijfer of een daaraan gerelateerde omschrijving (van zeer slecht - 1 tot excellent - 10). Daarbij wordt verwezen naar het feit dat het anders consequenties kan hebben voor lotingskans. Onlangs haalde ik in een bericht een situatie aan waarbij een MBO-studente werd uitgeloot voor een vervolgstudie wat voor een deel toe te schrijven was aan het feit dat de cijferlijst beoordelingen had op basis van onvoldoende - voldoende - goed. Blijkbaar wordt dat nu 'gerepareerd'. Met als onbedoeld neveneffect het einde van de competentiemeters?

Ideeënboek Social media in het onderwijs

Het is al even geleden (nou ja, toch minstens een paar weken!) dat Erno Mijland zijn Ideeënboek Sociale media in het onderwijs presenteerde. Ik loop waarschijnlijk met deze blog ver achter de vele anderen die er al melding van maakten. Het zij zo.

In elk geval heeft het boek wat mij betreft een Droste effect in het kwadraat. Niet alleen is het Ideeënboek zelf het resultaat van een briljant idee, het boek over social media is gemaakt met behulp van social media! Er staan werkelijk prima ideeën in, simpel, uitvoerbaar, en met een heldere opzet. Ik heb op die manier ook kennis kunnen maken met een aantal nieuwe mogelijkheden als Scribblar en Screencast-o-matic. Glogster of Pbworks. Ook ideeën om in Evernote een soort naslagwerkje te maken biedt weer nieuwe toepassingsmogelijkheden voor bekende tools.

Maar nu het vervolg. Hoe zorg je er nu voor dat het idee daadwerkelijk een bijdrage levert aan beter onderwijs? Het zijn immers de mensen, die dit soort dingen allang doen, die weer wat meer ideeën krijgen en nog wat meer gaan doen. Daar is niets verkeerd aan maar het gaat ook om de docenten die het nog niet doen!
Komt er nu ook eens een slimme onderwijsmanager op het idee de workshop van Erwin te herhalen binnen één of enkele teams. Niet in een eenmalige opzet, leuk voor een teamactiviteitenmiddag of een studiedag, maar met een structurele opzet. Met een delicious-teamaccount of een Evernotedatabase om nieuwe ideeën te verzamelen. En natuurlijk een teamblog om ervaringen vast te leggen, met elkaar te delen en als team te reflecteren op de resultaten die dit Leren2.0 bij leerlingen teweegbrengt.
Natuurlijk is het makkelijk om een workshop te organiseren en wat tools op deze manier in te richten. Het gaat echter ook om de onderliggende visie: wat moet het werken met social media gaan opleveren? En hoe meet je dat? Hoe stuur je daarop? Misschien had Erno dit al bedacht en zit een dergelijke workshop ook al lang in zijn aanbod. Zo niet, dan is dit misschien een idee voor de tweede editie?

Die iPad moet toch wel wat handiger kunnen...

Ik ben een paar maanden verder sinds ik voor het eerst over mijn iPad schreef. Inmiddels heb ik alweer het een en ander meegemaakt, wat een update van die berichten wel relevant maakt.
Om kort te gaan: ik ben nog steeds blij met mijn iPad maar zou me geen grote enthousiasteling willen noemen. Wat me nog het meeste tegenvalt, is het bewerkelijke van het typewerk, met name als je wilt schakelen tussen letters, cijfers en leestekens. Dat er niet zoiets is als een pijltjestoets waarmee je de cursus op de goede positie ergens in een woord kunt krijgen is ronduit vervelend. Dat gedoe met dat vergrootglas (dat de ene keer wel en de andere keer niet verschijnt), volgens mij moet dat handiger kunnen. En Safari voor iPad is veel te beperkt. Heel wat sites, die ik er niet mee kan openen, documenten die ik niet kan downloaden, geen flash. Ook dat moet handiger kunnen.
Gisteren heb ik ook wel een staaltje 'onhandigheid' meegemaakt. Een korte impressie:
Met een cadeaubon van Bol.com dacht ik: mooi, nu maar eens dat eboek van Nicholas Carr aanschaffen. Daar is genoeg over te doen, kan ik dat mooi mijn mijn iPad lezen. Wat ik allemaal heb moeten doen om het ebook op mijn iPad te krijgen...

1. Op mijn iPad via Safari naar Bol.com, cadeaubon ingevoerd, boek geselecteerd en afgerekend, downloaden maar. Melding: Safari kan dit bestand niet downloaden. Lekker.
2. Via een laptop maar gedownload dan. Bleek ook geen succes, de link was niet te openen.
3. Na even puzzelen bleek, dat ik daar Adobe Digital Editions voor moest downloaden en installeren. En inderdaad, ik had het boek digitaal en wel binnen, maar wel op mijn laptop.
4. Gezocht op internet naar de mogelijkheid om het ebook op mijn iPad te krijgen. En zo al die discussiefora te zien, was ik niet bepaald de enige. En in één van die fora stond een tip. Die heb ik eens uitgeprobeerd. Dat kwam neer op de volgende stappen: 
5. Ga naar txtr.com en maak daar een (gratis) account aan. 
6. Upload het e-book bestand naar txtr.com. 
7. Download de txtr-app op je iPad.  
8. Log in met je aangemaakte account.
9. Upload het bestand vanuit je txtr-account naar je iPad.

De volgende keer dat ik bij Bol.com een digitaal boek koop, mag ik wat stappen overslaan natuurlijk. Ik hoef geen software of apps meer te downloaden en te installeren en ook geen accounts meer aan te maken. Toch vind ik het een omslachtige omweg: Bol > laptop > txt.com > iPad. Moet handiger kunnen...

Die iPad moet toch wel wat handiger kunnen...

Ik ben een paar maanden verder sinds ik voor het eerst over mijn iPad schreef. Inmiddels heb ik alweer het een en ander meegemaakt, wat een update van die berichten wel relevant maakt. 

Om kort te gaan: ik ben nog steeds blij met mijn iPad maar zou me geen grote enthousiasteling willen noemen. Wat me nog het meeste tegenvalt, is het bewerkelijke van het typewerk, met name als je wilt schakelen tussen letters, cijfers en leestekens. Dat er niet zoiets is als een pijltjestoets waarmee je de cursus op de goede positie ergens in een woord kunt krijgen is ronduit vervelend. Dat gedoe met dat vergrootglas (dat de ene keer wel en de andere keer niet verschijnt), volgens mij moet dat handiger kunnen. En Safari voor iPad is veel te beperkt. Heel wat sites, die ik er niet mee kan openen, documenten die ik niet kan downloaden, geen flash. Ook dat moet handiger kunnen.

Gisteren heb ik ook wel een staaltje 'onhandigheid' meegemaakt. Een korte impressie:

Met een cadeaubon van Bol.com dacht ik: mooi, nu maar eens dat eboek van Nicholas Carr aanschaffen. Daar is genoeg over te doen, kan ik dat mooi mijn mijn iPad lezen. Wat ik allemaal heb moeten doen om het ebook op mijn iPad te krijgen...

1. Op mijn iPad via Safari naar Bol.com, cadeaubon ingevoerd, boek geselecteerd en afgerekend, downloaden maar. Melding: Safari kan dit bestand niet downloaden. Lekker.
2. Via een laptop maar gedownload dan. Bleek ook geen succes, de link was niet te openen.
3. Na even puzzelen bleek, dat ik daar Adobe Digital Editions voor moest downloaden en installeren. En inderdaad, ik had het boek digitaal en wel binnen, maar wel op mijn laptop.
4. Gezocht op internet naar de mogelijkheid om het ebook op mijn iPad te krijgen. En zo al die discussiefora te zien, was ik niet bepaald de enige. En in één van die fora stond een tip. Die heb ik eens uitgeprobeerd. Dat kwam neer op de volgende stappen: 
5. Ga naar txtr.com en maak daar een (gratis) account aan. 
6. Upload het e-book bestand naar txtr.com. 
7. Download de txtr-app op je iPad.  
8. Log in met je aangemaakte account.
9. Upload het bestand vanuit je txtr-account naar je iPad.

De volgende keer dat ik bij Bol.com een digitaal boek koop, mag ik wat stappen overslaan natuurlijk. Ik hoef geen software of apps meer te downloaden en te installeren en ook geen accounts meer aan te maken. Toch vind ik het een omslachtige omweg: Bol > laptop > txt.com > iPad. Moet handiger kunnen...