De kunst van het verleiden...

Toch nog eentje, dan.

Verdonck Klooster & Associates is een adviesbureau zoals er vele zijn in het land. Elke organisatie zoekt natuurlijk naar een manier om zich te onderscheiden van alle anderen, om potentiële klanten te verleiden om voor hen te kiezen. Een goed product leveren is waarschijnlijk wel het belangrijkste maar daarnaast kun je je natuurlijk ook op andere manieren onderscheiden. VKA doet dat onder meer door regelmatig een boekje uit te geven rondom een thema. In juni verscheen alweer de derde uit de reeks onder de titel "het belang van het verleiden" (en dus niet, zoals mijn titel suggereerde: "de kunst van het verleiden"). Overigens vreemd dat er op de hele site van VKA een verwijzing naar de publicatie te vinden is.
Het is een verzameling artikelen eigenlijk allemaal gaan over veranderingsprocessen en de manier waarop je de betrokkenen kunt sturen in dat veranderinsproces door middel van prikkels (het veranderen van omgevingsfactoren om te komen tot de gewenste situatie) of verleiding (het centraal stellen van de gewenste situatie). Zo kan de imagocampagne van de overheid "Werken in het onderwijs" beschouwd worden als een verleiding, een salarisverhoging als een prikkel.
Verhalen vanuit de overheid, de zorg en het onderwijs schetsen een beeld hoe verleiding en prikkels kunnen worden gebruikt als instrument bij het realiseren van een nieuwe siuatie.

De verhalen in het boekje zijn wel aardig, al zie je toch wel weer dat je het niet altijd van de consultants moet hebben. Het onderwijsverhaal van de VKA-mensen zelf begint met een statement, die ik nou niet bepaald zou willen maken:

"De school van de toekomst bestaat niet. De school van de toekomst is namelijk een lerende organisatie".

Ai, dat komt aan. In elk geval helpen de toch wat open deuren in de rest van het verhaal niet echt om scholen te verleiden om dan maar eens als organisatie te gaan leren.
Het verhaal van Marion Martijn van het Oranje Nassau College geeft wel een inkijk in een praktijksituatie. Maar je zou er moeten gaan kijken om het te echt te voelen. In elk geval: het verleiden van de medewerkers door ze mede verantwoordelijk te maken én een horizon van vijf jaar om de veranderingen te bewerkstelligen zijn aansprekende zaken.

Het verhaal van Toine Maes (directeur Kennisnet ICT op School) begint met een prikkelende stelling:

"Op slechte dagen wil ik dat in de CAO vastlag dat elke docent  jaarlijks zijn bevoegdheid moet verdienen, net als een piloot of een arts. Dan zouden alle docenten van Nederland de noodzakelijke kennis over de toepassing en betekenis van ICT in het onderwijs opdoen".

Maes noemt verder en aantal zaken die belangrijk zijn bij de veranderingen: hanteer een ketenaanpak: maak iedereen mede verantwoordelijk voor het hele resultaat. Zorg dat niemand zich kan verschuilen achter een ander. Ook spreekt hij van het publiek ondernemerschap: schoolbesturen zijn zelf verantwoordelijk voor de positie die ze in een omgeving innemen.

Alles bij elkaar zette het me wel weer even aan het denken. Hoe kom je tot de inrichting van een nieuwe onderwijsorganisatie? Top down zal het niet gaan werken. Verleiden en misschien prikkelen zijn dan instrumenten die je kunt hanteren. Dan nog even bedenken wat voor vormen je zou kunnen gebruiken.

In elk geval heeft web-log.nl er eentje gevonden. Die balk bovenin het scherm is bedoeld om mij te verleiden te gaan betalen voor mijn weblog. Of is het een prikkel?