Cijfertjes en 'wishful thinking'

Ik ben geen fan van Aleid Truijens (columniste van de Volkskrant). Vaak worden in haar columns karikaturen gemaakt, aannames als feiten gepresenteerd, kleine dingen opgeblazen. Maar soms schrijft ze dingen, die me uit het hart gegrepen zijn (helaas is de column van vandaag (nog) niet online in te zien zonder inloggen).

Truijens schreef over de ranglijst van scholen, die door Trouw jaarlijks worden gepubliceerd. Trouw geeft in een toelichting aan:

...dat de Schoolprestaties een prikkel is voor scholen in het voortgezet onderwijs om hun aanpak kritisch onder de loep te blijven houden. Zo draagt de publicatie van de cijfers bij aan betere onderwijsprestaties...

Wishful thinking! Scholen zullen de lijst aangrijpen om maatregelen te treffen om een hoge score te verwerven. Als de score is beaseerd op weinig zittenblijvers en een hoog gemiddeld eindexamencijfer, dan is selectie een veel makkelijker middel om dat te bereiken dan het verbeteren van het onderwijs! Dus krijgen leerlingen die dreigen doubleren een verwijzing naar een lager niveau. Daarmee bereikt Trouw met de lijst juist een averechts effect van wat beoogd wordt!
Truijens breekt een lans voor scholen die genoegen nemen met een lager gemiddelde eindexamencijfer en meer zittenblijvers maar wel meer leerlingen er doorheen slepen om ze zo een diploma op een hoger niveau te kunnen geven.

Overigens wel aardig, dat in dezelfde Volksrant een artikel stond waarin aangegeven, dat ook de minister zich rijk rekent met cijfertjes over een afname van schooluitval! Het CPB toont dat op basis van de Basisregistratie OnderwijsNummer (BRON) aan. Daar gaat het om wat hardere cijfers dan de cijfers, waar het ministerie zich op baseert: zelf aangeleverd door betrokken scholen...

"Een substantiële verandering in de cijfers wijst bijna altijd op een andere manier van tellen, en zelden op effect van beleid"

...aldus de Algemene Rekenkamer. Nog een mooi voorbeeld van wishful thinking op basis van het interpreteren van cijfertjes...