The Long Tail in onderwijs (2)

Naar aanleiding van de berichten van Joël de Bruin en Willem Karssenberg over the long tail en mijn vorige bericht: naar mijn idee liggen er wel degelijk kansen op het gebied van de onderwijsorganisatie (onderwijslogistiek).   

Ik ga daarvoor even in op de vragen, die Joël zich stelt omdat die hier betrekking op hebben. Even de revue laten passeren:

• Is mijn conclusie juist dat er geen sprake is van een Long Tail?
  Volgens mij is de conclusie juist maar om andere redenen dan Joël denkt. Met de long tail wordt namelijk bedoeld dat bepaalde partijen (dankzij internet) juist geld kunnen verdienen aan de restjes, de long tail dus. Een normale boekhandel moet het vooral hebben van de bestsellers, daar halen ze hun winst. Een club als Amazon of Bol verdient nou juist aan de verkoop van die overige boeken omdat ze daar via internet een heel goed distributiesysteem voor hebben,
  Een echte long tail in het onderwijs zou betrekking hebben op instituten die zich gaan toeleggen op niveau 1-leerlingen of juist op hele kleine opleidingen, bijvoorbeeld via e-learning en daar flink wat geld mee verdienen.
• Als deze er al was, is deze dan juist minder geworden na invoering van CGO?
  De competentiegerichte kwalificatiestructuur was juist bedoeld om het aantal CREBO's te verminderen, dat zou dus geen verrassing moeten zijn.
• Is er dan minder maatwerk?
  Daar is-t-ie dan: maatwerk heeft volgens mij niet zoveel te maken met de long tail, met het aanbieden van veel kleine opleidingen. Maatwerk is een veel te groot containerbegrip om die twee dingen op deze manier aan elkaar te verbinden. Veel kleine opleidingen aanbieden is nog niet hetzelfde als maatwerk. Je kunt immers ook maatwerk aanbieden in de grotere opleidingen.
  Wat wel interessant is, dat maatwerk wat makkelijker te verzorgen in grotere opleidingen. Door de schaalgrootte kunnen meer varianten georganiseerd worden en valt er dus meer te kiezen. Aan de andere kant zie je juist dat in kleine opleidingen noodgedwongen veel creativiteit boven water komt en er allerlei vormen van maatwerk gerealiseerd worden (elk moment instromen, aansluiten bij wat in de praktijk relevant is),
• Hoe zou dit werken als een student inschrijft op een domein i.p.v. een opleiding?
  Heeft niks te maken met een lomng tail, alles met slim organiseren. Mij lijkt het in elk geval niet zo heel moeilijk te doen, mits de juiste uitgangspunten worden gehanteerd.
• Zouden rendementen van niche-opleiding consequent hoger of juist lager zijn?
  Kwestie van onderzoeken, duik nog eens in het cijfermateriaal, dat je hebt. Mijn inschatting: beduidend hoger rendement! Enerzijds omdat mensen er vaak beter over nagedacht hebben voordat ze in een niche-opleiding duiken. dat wijst op een grotere motivatie. Anderzijds: als er geen hoog rendement zou zijn, zouden die opleidingen allang weer verdwenen zijn, ze zullen zich dus moeten bewijzen!
• Is er een andere definitie van “product” te verzinnen? CREBO is toevallig eenvoudig meetbaar.
  Nog niet, maar dat zou moeten komen: de leereenheden. Bij het nadenken over flexibiliteit speelt de onderwijscatalogus als verzameling van leereenheden een grote rol. Opleidingen worden samengesteld uit die leereenheden. Hoe meer opleidingen gebruik kunnen maken van dezelfde leereenheden, hoe gunstiger dat is! In de plaats van CREBO's zou je kunnen kijken naar het toepassen van leereenheden, enerzijds uitgezet tegen het aantal opleidingen waarin ze worden toegepast, anderzijds tegen het aantal studenten dat gebruikt maakt van die leereenheden.

Kortom: boeiende materie maar niet onder de kop van 'the long tail'...