Educator bij het Drenthe College

Op 28 januari werd vanuit MBO2010 een presentatie gegeven bij het Drenthe College over Educator.
(Wilfred Rubens was er ook...)

Educator is een onderwijsondersteunende applicatie waarmee het onderwijs, en dan met name het beroepsonderwijs wordt ondersteund. De applicatie wordt gebruik bij enkele hogescholen (Windesheim, Hanzehogeschool, Hogeschool Friesland) en natuurlijk het Drenthe College als enige MBO.
Het sterke punt van de middag was, dat er in de verhalen een goede balans was tussen onderwijs, de ondersteunende applicatie en het implementatietraject. De applicatie kwam wel aan bod maar was meer de kapstok waarmee de andere verhalen werden verteld.
Ik heb al eerder bij het Drenthe College onder de motorkap van Educator mogen kijken en was toen al behoorlijk onder de indruk. Niet eens zozeer van de applicatie (prima tool, zit slim in elkaar, werkt goed) maar met name van het proces dat door de onderwijsinstelling is en wordt doorlopen om te komen tot een goede ondersteuning van het onderwijs.

Educator
Grofweg werkt Educator met een onderwijscatalogus, resultatenbeheer en een portfolio (Educator omvat echt nog veel meer, maar dit zijn de elementen, die aan bod zijn gekomen). Zoals de applicatie nu is ingericht, geeft het studenten een beeld van het opleidings- en examenprogramma. Elke student kan zien wat hij al heeft gedaan, hoe hij er voorstaat en wat hij nog moet doen in een visuele weergave. Het studieprogramma (zeg maar studiegids) staat klaar in de vorm van een POP (langere termijn) en een PAP (één leerperiode). Opdrachten kunnen worden ingeleverd via inlevermappen en beoordeeld. Leerproducten komen in een portfolio, daar kan op worden gereflecteerd. Er zijn mogelijkheden om te kunnen inschrijven op onderwijseenheden, waarmee flexibele leerroutes tot de mogelijkheden kunnen gaan behoren. Docenten kunnen de resultaten beoordelen, studieloopbaanbegeleiders kunnen vorderingen bijhouden van un eigen studenten.
Educator is echter geen ELO, er staat geen content in, al kunnen er wel opdrachten (taken) aan de onderwijseenheden worden toegevoegd. Wat ontbreekt is een manier om de competentieontwikkeling te volgen of in elk geval de resultaten in de vorm van de competentiematrix uit de kwalificatiedossiers te kunnen volgen.
Uit de discussie daarover werd opgemerkt, dat de tweede generatie competentiegerichte kwalificatiedossiers niet meer uitgingen van het volgen van competentieontwikkeling maar van het leren beheersen van werkprocessen. Competenties zijn dan criteria, die in de beoordeling worden meegenomen. Lang niet iedereen miste die functionaliteit dus.

Implementatietraject
Een beschrijving als dit doet altijd tekort aan wat de applicatie allemaal nog meer kan. Zoals gezegd is het proces op de achtergrond echter nog veel interessanter. Natuurlijk kan een applicatie als dit worden gekozen op basis van een aardige 'look-and-feel' en vervolgens worden geïnstalleerd en beschikbaar gesteld. En dat wordt vervolgens een fiasco.
(Alle mensen, die ik over dit soort trajecten spreek, beamen dit. Open deur, dus. Toch zou ik de instellingen niet de kost willen geven waar het nog steeds gebeurt of zal gebeuren!)
Een implementatietraject kan gebruikt worden om de te ondersteunen proces op orde te krijgen. Op die manier kunnen handen en voeten gegeven worden aan het concreet maken en implementeren van een onderwijsvisie. Voor het Drenthe College heeft dat geleid tot uitspraken over vaste perioden, een examineringsmodel, één type beoordeling (zoals hier: onvoldoende - voldoende - goed), een bepaalde omvang van onderwijseenheden (hier 'didactische onderwijseenheden' of DOE's genoemd), de beschrijving van die eenheden in een opleidings- en examenstructuur, enzovoorts. Teams zullen hun opleidingen op die manier op orde moeten hebben voordat ze de applicatie kunnen gaan inrichten en gebruiken. Binnen het Drenthe College wordt er bovendien gestuurd door middel van het faciliteren van teams bij de inrichting. Nu is er nog geld beschikbaar om een opleiding in Educator in te voeren, volgend jaar niet meer.
De inrichting maakt ook de gebruikers bewust, dat er veel overlap bestaat tussen verschillende opleidingen. Docenten komen nu zelf met voorstellen om DOE's meer op elkaar af te stemmen of in elkaar te schuiven.

Discussies
Tijdens de studiedag werden allerlei discussies gevoerd. Onderwijsstructuren,  competentiegericht onderwijs, beoordeling, implementeren, onderwijsvernieuwing. Met name flexibilisering is nog steeds een 'hot issue'. Met de onderwijscatalogus wordt een flexibele onderwijsinrichting wel mogelijk gemaakt, maar daarmee heb je het nog niet georganiseerd! Er worden momenteel wel keuzemogelijkheden in de onderwijseenheden in Educator ingebouwd maar er wordt nog geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om daarop in te schrijven, De organisatie is nog niet in staat om op basis van de inschrijvingen het onderwijs georganiseerd te krijgen, dat vraagt een uitgekiende plannings- en roosterapplicatie. Op dit moment wordt er wel druk gewerkt aan een planningsmodule in Educator om ook een flexibele onderwijsplanning te kunnen ondersteunen.
Er werd ook nog een discussie gewijd aan het modulariseren. Bij het Drenthe College hebben ze overigens een slim onderscheid gemaakt tussen moduleren (module = inhoud + toetsing) en modulariseren (module = organisatorische eenheid, staat los van examinering). De vraag was of modulariseren (opknippen in kleine stukjes) eigenlijk niet indruiste tegen het gedachtegoed van het CGO (werken vanuit grotere gehelen). Ik vind dat eigenlijk niet zo'n probleem. Op de eerste plaats kun je meerdere modules 'aan elkaar plakken' tot een groter geheel. Op de tweede plaats is CGO in zijn ultieme vorm niet betaalbaar. Dan zul je consessies moeten doen om het toch voor elkaar te krijgen. Modulariseren helpt dan om het onderwijs betaaldbaar georganiseerd te krijgen.

Ambities zijn er genoeg, misschien wel teveel. Het pleidooi om vooral niet te veel in een keer te willen, er de tijd voor te nemen lijkt me dan ook op zijn plaats.