Moeilijke woorden vermijden is niet eenvoudig

In het onderwijs is het CEF (Common European Framework of Reference for Languages) maar al te bekend. Het gaat om een referentiekader waarmee je kunt vaststellen op welk niveau je een taal beheerst.
Op de website www.zoekeenvoudigewoorden.nl/ staat:

De meeste teksten van overheden en bedrijven hebben taalniveau C1. Meer dan de helft van de volwassen bevolking begrijpt deze teksten niet.

Daar schrik ik van. Ik kan niet verifiëren of dat percentage klopt, maar als dat zo is, hebben we nog wel te doen om de Lissabon-doelstellingen te halen. De website stelt ook dat:

Je kunt alles op taalniveau B1 schrijven. De voorwaarden van een beleggingshypotheek. Bijsluiters bij medicijnen. Formulieren van de overheid. Veiligheidsprocedures. Juridische teksten. Alles. Dit is de reden dat steeds meer overheden en bedrijven overschakelen op taalniveau B1. Ook verplicht de overheid steeds vaker bedrijven en instellingen te schrijven op taalniveau B1.

Dat is mooi. De website verwijst naar allerlei gerelateerde sites zoals www.texamen.nl of leereenvoudigschrijven.nl waar je kunt toetsen of je schrijverijen op het juiste niveau zijn geschreven. Dat is heel mooi.

Nou ja, wat ik eigenlijk mis, is gewoon een mogelijkheid om eens een tekst met knippen en plakken ergens in een veld te plaatsen om vervolgens een analyse terug te krijgen over het taalniveau van dat stuk. De woorden, die niet in de B1-lijst staan zouden dan onderstreept moeten worden, of zo. Moet toch een fluitje van een cent zijn. Dat hebben ze niet, althans niet in het openbare deel van de website. Da's nou jammer.
Je kunt afzonderlijke woorden in een tekstveld invoeren en kijken of ze wel of niet in de B1-lijst staan. Je krijgt niet eens een alternatief, alleen ja of nee. Da's nou helemaal jammer. Zeker nooit van 'open content' gehoord.

Toch maar eens de moeite genomen. De volgende woorden had ik niet mogen gebruiken:

• referentiekader
• beheersen
• verifieren
• taalniveau (oeps, dat komt van hun site)
• bijsluiters (oeps, dat ook)
• veiligheidsprocedures (en nog een)

Tja, wat moet je daar nu van denken. Moeilijke woorden vermijden is blijkbaar niet zo eenvoudig.
Mag ik me daarbij iets afvragen? Dat je zoveel mogelijk probeert heldere taal te gebruiken, is helder. Maar leidt dit niet tot een afvlakking van de taal? Waarom meer leren dan niveau B1? Alles is daar toch op gericht? Terwijl taal het voertuig van het denken is, van je mogelijkheden contact te maken met anderen of om de wereld om je heen te kunnen beschrijven, te duiden, te begrijpen. 

Uit een publicatie van Cinop wordt een vergelijking gemaakt tussen de huidige F-indeling en de oude indeling:

B1 komt dus overeen met 2F. Op de website taalenrekenen.nl staat een duiding van de nieuwe indeling.

En dat is dus het instapniveau voor MBO. Laten we hopen dat het streefniveau in het onderwijs toch wat hoger blijft liggen dan B1 / 2F...